İSKİLİP

İskilip İç Anadolu ile Karadeniz Bölgesinin birleştiği sınırda, geçiş bölgesinde etrafı yüksek dağlarla çevrili, manzarasıyla ressamlara ilham veren, tarihi geçmişi, doğal güzellikleri ve Anadolu kültürünü korumayı başaran nadir yerlerden birisi olması nedeniyle de İlimiz turizmi için büyük önem arz eden, araştırmacıların “Müze Kent” olarak niteledikleri bir ilçemizdir.

İlçede eşine arz rastlanır, geçmişten günümüze uzanan birçok mimari yapı, kale, cami, konak vardır.  İlçeye özgü el sanatları, yemekler ve diğer kültürel unsurlar ile birlikte ilçeyi otantik bir kimliğe büründürmektedir.

İskilip adının Asklepios  (Sağlık İlahı) adından doğduğu rivayet edilmektedir. M.Ö. 2. yüzyılda İskilip’inde içinde yer aldığı, Kastamonu, Sinop, Çankırı, Bartın, Bolu, Gerede, Bafra, Alaçam ve civarındaki bölge Paflagonya olarak anılan Roma’ya bağlı bir bölge idi.

İskilip, Selçuklular Anadolu' yu ele geçirinceye kadar uzunca bir süre Bizans hakimiyetinde kalmış, Danişment Ahmet Gazi tarafından fethedilmiş ve Türk hakimiyetine girmiştir (1073-1075).

İskilip ilçesinin tarih akışı içerisinde kültürünü incelediğimizde Etiler, Galatlar, Paflagonyalılar, Roma ve Bizanslıların bu bölgede yaşadığı tarihi eser kalıntılarından anlaşılmaktadır.

Evliya çelebi, 17. yüzyıl ortalarında İskilip’ e uğramış olup İskilip’in 150 akçelik Şerif kaza olduğunu, şehir teşkilatında Sipahi Kethüda yeri, yeniçeri serdarı, şehir subaşısı ve şehir kethüdası bulunduğunu  ifade etmektedir. Kalesinin azametli ve muntazam, şehrin girişinin bağ ve bahçeli olduğu ve güzel evleri bulunduğunu yazmaktadır. Bilginleri ve ziyaret yerlerinin çok olduğu belirtilerek  İskilip’li Muhittin Yavsi, Şeyhulislam Ebussuud Efendi ve Şeyh Musluhiddin-i Attar gibi alimleri övmektedir.

İskilip İlçesi’nde yer alan ve turizm açısından değerlendirilebilecek tarihi mekanlar şunlardır.

İskilip Kaya Mezarları

İskilip Kalesi’nin güney ve güneydoğu eteğinde yer almaktadır..Roma dönemine tarihlenmektedir.Güneydoğuda bulunan kaya mezarının iki sütunlu dikdörtgen bir girişi vardır.Başlıklarda bilezikler üzerine oturmuş birer aslan bulunmaktadır.Sütun başlıkları üzerindeki üçgen alınlık içerisinde ise yatay durumda karşılıklı kanatlı iki aslan figürü yer alır.Kabartmalardan birinin elinde kılıç diğerinin elinde kadeh mevcuttur.Mezar odası içerisinde iki adet ölü sekisi bulunmaktadır.

İskilip Kalesi

İlçe merkezinde yer alan ve Osmanlı Dönemine tarihlenen kale 100 metre yükseklikte doğal bir kaya üzerine inşa edilmiştir. Kaleye giriş güney cephesinde bulunan kapı ile sağlanmaktadır. Kalenin inşa edildiği sarp kayalığın eteklerinde Roma dönemine ait kaya mezarları bulunmaktadır.

İskilip Ulu Camii

Geç Osmanlı dönemine tarihlenen ve Çorum Ulu Camii örnek alınarak 1839 yılında yapılan camiinin içi kufi yazılarla süslenmiştir. Taştan yapılmış minare daha önce yapılan camiden kalmıştır.

İskilip Şeyh Muhiddin Yavsi Cami

İskilip’in en eski camisidir. Kanuni Sultan Süleyman devrinde şeyhülislamlığa kadar yükselen EBUSS’UD Efendi tarafından, babası Şeyh Yavsi adına 16. yy. ’ın ortalarında yaptırılmıştır. Cami, EBUSS’UD Efendi’ye ait 1569 tarihli vakfiyeye göre köprü, bedesten, mektep ve handan oluşan külliyenin bir parçası niteliğindedir. Ancak, bugün külliyeden eser kalmamıştır.

İskilip Redif Kışlası

Kışla, kuzey – güney istikametinde dikdörtgen planlıdır. Bodrum kat dahil üç katlıdır. Yapı 20. yy. başına tarihlenmekte olup, Geç Osmanlı Devri mimari özelliklerini yansıtmaktadır.

Çatalkara Kültür ve Sanatevi (İskilip)

Hughette Eyüpoğlu'nun girişimi, Kaymakamlık ve Belediye'nin işbirliğiyle restore edilen tarihi İskilip evi, adını yörede yetişen Çatalkara üzümünden alıyor. Çorum Valiliği'nin katkılarıyla hizmete açılan sanat evinde sergi dışında çeşitli sanat dallarında atölye çalışmaları ve konferanslar düzenleniyor. 

Yazmalı Konak (İskilip)

 Çatalkara Sanatevi'ne komşu olan tarihi bina, geçtiğimiz yıllarda restore edilerek konuk evi haline getirildi.

Doğa Turizmi

İskilip İlçesinin kuzeyinde yer alan ve sarıçam, karaçam, köknar, meşe gibi yöreye özgü bitki örtüsü ile kaplı yüksek dağ silsilesi üzerinde birbiri ile irtibatlı doğal güzellikleri ile dikkati çeken birçok yayla yer almaktadır.  Bunlardan İskilip-Tosya karayolu üzerinde bulunan Elmabeli-Beşoluk ve Çiçekli yaylaları, aynı güzergahın 8.inci km.’sinden sola 17 km. gidildiğinde Demirbükü ve Yalak yaylaları piknik ve mesire alanlarından iç turizmde yoğun şekilde yararlanılmaktadır.

Kızılırmak Havzası Gastronomi ve Yürüyüş Yolu rotaları arasında gerek Çorum’a gerekse Ankara’ya yakınlığı nedeni ile doğaseverleri en çok cezbeden rotalar İskilip ilçemiz sınırlarındadır. Özellikle Akpınar Köyü ve civarındaki rotalarımız yoğun olarak ziyaretçi almaktadır.

El Sanatları

İlçede yaşayan el sanatları, ilçenin ticari ve kültürel hayatında önemli yer alır. İlçede kaşık, oklava, ekmek tahtası, iskemle gibi ahşap mutfak eşyaları veya çeşitli ahşap oyuncaklar, sedef  kakma ve ahşap oyma işi çeyiz sandıkları yapılmaktadır. İlçe adını el imalatı ayakkabıları ile de adını duyurmuştur. Kaybolmaya yüz tutan mesleklerden olan sepetçilik İskilip’te yaşatılmaya devam etmektedir.

Yemekler

Zengin bir yöresel yemek kültürü olan ilçede İskilip Dolması, İskilip Ramazan Keşkeği, İskilip Turşusu, İskilip Sirke Salatası ve İskilip Çileği  farklı lezzetleri ile bilinen ve turizm açısından önem arz eden coğrafi işaret almış ürünlerdir.