ÇORUM İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ

Mecitözü

Mecitözü toprakları üzerinde; Kalatlar, Hititler, Pers İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu, Danişmendliler, Anadolu Selçuklu Devleti, Beylikler ve Osmanlı İmparatorluğu hüküm sürmüştür.

Yapılan kazılardan anlaşıldığı kadarıyla İlçe toprakları üzerinde yaşam M.Ö.4000 yıllarında başlamıştır. Bu bilgilere Kuşsaray köyü ve Elvançelebi Beldesinde yapılan kazılarda elde edilen kalıntılardan ulaşılmıştır. Bu kazılardan çıkarılan kalkolitik dönem ( İ.Ö.4000 ) ve Tunç çağına (İ.Ö.3000-2000) ait buluntular Çorum ve Ankara'daki Müzelerde sergilenmektedir.

Mecitözü ilçesinin yeri; Danişmendliler zamanında Anadolu Beldeleri kadısı olan, Abdülmecid-i Herevinin malikanesi olduğundan 1136 tarihiden beri buranın 'Mecitözü' diye meşhur olduğu eski vesikalardan anlaşılmıştır.

İlçede oturmakta olan Türklerin ekseriyeti Bayındır ve Kayı aşiretlerindendir. Ayrıca Tatarlar ve Çerkezlerde bulunmaktadır. Merkezi olan kasaba önce bir köy halinde idi. Avukatlı - zade el Hacı Ali Ağa, 1728 tarihinden itibaren bu köyde oturarak, büyük bir nüfuz ve itibar elde etmiştir. Bu zat burada bir cami-i şerif, bir hamam, bir mektep ve kendine ait büyük bir konak yaptırmıştır. Daha sonra torunu da caminin önüne bir medrese inşa ettirmiştir. Böylece köyü kasaba haline getirmişlerdir.

Mecitözü 1874 yılında kaza haline getirilmiş ve buraya Kaymakam tayin edilmiştir. 1889'da bir iptidai mektebi yapılmış ve bu mektep 1894'te rüştiye mektebine çevrilmiştir. Mecitözü bu tarihlerde tabur merkezi de olmuştur. İlk tabur komutanı olan, Binbaşı Karslı Ahmed Şükrü Bey; bir hamam ve kıraathane açtırmıştır. Kaymakam İskilipli İsmail Kemal Beyde 1894'te yeni bir hükümet konağı ve bir saat kulesi yaptırmıştır.

Uzun yıllar Sivas İli Amasya Sancağına bağlı olan Mecitözü, 1916 yılında Ankara İli Çorum Sancağına bağlanmıştır. İlçe, Çorum-Amasya karayolu üzerinde,  Çorum şehir merkezine 37 kilometre uzaklıktadır.

Coğrafi Yapısı

 İlçe kuzeyinde Avkat dağı, güneyinde Çıkrık ve Kırklar dağı ile çevrili bir ova yamacında kurulmuştur. Rakımı 750 metre, yüzölçümü 942 kilometrekare  ve yıllık ortalama yağış miktarı 422,7 mm.’ dir.

İlçe Merkezi kuzeyinde Avkat Dağları, güneyinde Çıkrık Dağları ve Kırklar Dağı ile çevrili açık bir ova yamacında kurulmuştur. Deniz seviyesinden yüksekliği 750 metredir. Kuzeyde Amasya İli Merzifon İlçesine 24 km, Doğuda Amasya İline 22 km, Güneydoğuda Amasya İli Göynücek İlçesine 28 km. Güneyde Ortaköy İlçesine 36 km, Batısında Çorum İl Merkezine 104 km sınırı mevcut olup, toplam 942 km2 yüzölçümü kapsamaktadır.

İdari Yapısı

İlçenin merkezinde 8 mahalle ve ilçeye bağlı 54 köy bulunmaktadır.

Tarihi Yapılar

İlçedeki en önemli tarihsel yapı Elvançelebi Beldesinde bulunan Aşık Paşanın oğlu Elvan Çelebi tarafından 1352 yılında yaptırılan Elvan Çelebi Camisi ve türbesidir. İlçe merkezinde eski tarihi yapılardan, hükümet Konağı, Askerlik şubesi ve Lise Binaları restore edilmiş görülebilecek geleneksel Türk mimarisi örnekleridir.

Amasya sınırına yakın bir noktada yer alan ve Geç Roma ve Erken Bizans Dönemlerine tarihlenen ve 13 asır boyunca günümüze kadar aktif olarak kullanıldığı bilinen Beke köyündeki kaplıca da ilçenin önemli kültürel varlıklarından birisidir. Kaplıcada bugün kullanılmayan ikinci havuz, örgü tekniğiyle horasan harçlı pişmiş tuğla örgülü kubbesi, sütun, sütun başlığı, ve kaideleriyle Roma Devri mimari özelliklerini üzerinde taşımaktadır.

El Sanatları

 İlçede Halk Eğitim Merkezi bünyesinde faaliyet gösteren Yarı Değerli Doğal Taş İşleme atölyesinde, rezerv ve çeşitlilik açısından zengin olan ve İlçenin çoğu yerinden çıkan Akik, Jasper, Kuvars, Kalsedon gibi taşlardan üretilen takı ve süs eşyaları yurt içi ve yurtdışında alıcı bulmaktadır.

Yine Mecitözü Halk Eğitim Merkezi bünyesinde yerel kıyafet ve kültürel yaşamı yansıyan folklorik bebek üretimi ve satışı da yapılıyor.