ÇORUM İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ

Bayramlar-Törenler-Kutlamalar

 

Bayramlar/Törenler/Kutlamalar

Çorum’da, millî bayramlarda, resmi kutlama programının yanında, özellikle gençler ve çocuklar arasında iğne, balon, bayrak, yoğurt, çuval, yumurta gibi araç veya malzemeyle yarışmalar yapılmaktadır. Bugün Çorum’un Bahçelievler olarak bilinen mahallesi, yakın tarihe kadar Cumhuriyet Meydanı adıyla millî bayram kutlamalarına ev sahipliği yapmıştır.

Çorum’da dinî bayramlar da önemli kutlama günlerindendir. Ramazan ve Kurban bayramının, yerel özelliklere bağlı olarak, çeşitlilik gösteren; hazırlık <_karc59f_c4b1_lama>, bayram günü ve uğurlama gibi aşamaları vardır. Çorum’da bayramdan birkaç gün önce hazırlıklara başlanır.

Bayram sabahı, ailenin bütün fertleri erken uyanır; evin erkekleri bayram namazı için camiye gider. Bayanlar da erkekleri uğurladıktan sonra, kısa bir ev temizliği ve bayram günlerine has sayılan yemeklerin hazırlığına başlar. Çorum’da bayram sabahı kahvaltısı sıradan bir kahvaltı olmayıp, genellikle yayla çorbalı ve et yemeklerinin bulunduğu sofra düzeninde yapılır.

Kurban Bayramında ise namazdan sonra kahvaltı yapılır, sonra kurban kesilir. Kahvaltının kurban kesiminden sonra yapıldığı da görülmektedir. Her iki bayramda da, kabir ziyaretleri yapılır; aile büyüklerine gidilerek el öpülür. Türkiye’nin birçok ilinde olduğu gibi, mezarlık ziyareti, çoğunlukla, arife günü yapılır.

Çorum’da, bayramlara özgü yaşayan bir diğer önemli uygulama da Hıdırlık ziyaretidir. Burada Kereb-i Gazi, Hacı Salih Efendi, Sücaaddinzade Zarif Efendi, Abbas Külahi, El-Hac Yusuf-u Bahri, Ubeyd-i Gazi, Suheyb-i Gazi gibi önemli şahısların türbeleri vardır. Bugün artık pek görülmese de, bayramlarda, Saat Kulesi civarına panayır kurulduğu ve çocukların buralarda eğlendiği söylenmektedir.


Nevruz:

Yakılan ateşin etrafında halay çekilen, çeşitli oyunların oynandığı, baharın gelişi esasına dayanan Nevruz kutlamaları, Çorum’da da geleneksel değerini korumaktadır. Nevruz, halkın kendisinin oluşturduğu, katılımın çok yüksek olduğu, halkın birlik ve beraberliğini sağlayan bir gündür.

Hıdrellez:


Anadolu Türk kültüründe, Hıdrellez, 6 Mayısta kutlanır. Bu günde dileklerin gerçekleşeceğine inanılır. Gençler 6 Mayıs günü bir gül ağacının altına dileğini çeşitli şekillerde çizer. Çorum kültüründe Hıdrellez, bir yönüyle de piknik günü olarak karşılanmaktadır. Hıdrellez günü Hıdırlık’a gidenler, evvelden hazırlanmış yiyecekleri de yanlarında götürür. Hıdrellez gecesi veya günü arzulanan dileklerin gerçekleşmesi için dualar edilir. Hıdrellez’de dileklerinin gerçekleşmesi için çeşitli adaklarda bulunanlar da vardır. Burada adak inancının Hıdrelleze yansıdığı görülür.


Çorum bölgesinde,  Hıdrellezin Hızır Aleyhisselam ile İlyas Peygamberin buluştukları gün olduğu inancı vardır. İl’ de hıdrellezin gelişi sevinçle karşılanmaktadır. Çünkü kışın bittiğine, yazın geldiğine, bolluk ve bereket dolu günlere ulaşıldığına inanılır. Bu nedenle yazın başlangıcı sayılan 6 Mayıs hıdrellez gününde bir bayram sevinci yaşanır. Hıdırlık,  Erzurum Dede,  Sıklık Boğazı,  Bağlar en çok gidilen yerlerdir. Buralara gitmek için bir-iki gün önceden hazırlık yapanlar vardır. Hazırlık olarak yeni giysiler hazırlanır; çörek,  börek,  yaprak dolması,  bulgur kaynatması yapılır. Birlikte yenilir, içilir. Genellikle genç kızlar arasında dalya,  atlankaya ve okkel oyunları oynanır.  Erkekler bu eğlencelere katılmazlar.


İlimizde Yaşanan Şekliyle Hıdırellez Geleneği - İndirmek İçin tıklayınız. hıdırellez.doc



Çorum Uluslararası  Hitit Fuar ve Festivali:

Ulu önder Atatürk’ün doğumunun 100.yılı nedeniyle ilk defa 1981 yılında başlatılan Çorum Hitit Festivali,ilimizin sosyal, kültürel, ekonomik hayatına canlılık ve yeni boyutlar getirmesi, Çorum’daki uygarlıkların tanıtılması, turizm potansiyelinin oluşturulması, sosyal barışın kuvvetlendirilmesi ve son yıllarda gelişen Çorum sanayisinin yurt içinde yurt dışında tanıtımının sağlanması amacına yönelik olarak , her yıl Temmuz ayının ilk haftasında periyodik olarak düzenlenmektedir.

Kargı Panayırı:

Panayırın ne zaman başladığına dair bilgi mevcut değildir. Ancak 1938 yılına kadar, Kargı Yaylası’nda eski adıyla “Ayın-Oyun” bugünkü adıyla eyinönü denilen alanda yapılmaktadır. Düz ve geniş bir arazi parçası olan bu alan, Kastamonu-Taşköprü-Tosya , Sinop-Boyabat, Osmancık ve Kargı merkezlerinin birbirlerine bağlandığı bir kavşak konumundadır. Eğinönü söz konusu merkezler arasında ticaret sağlayan güzergah olması dolayısıyla da önemini hep korumuştur.

Kargı panayırı kasım ayının ilk haftası yapılmaktadır. Buna mukabil ayın-Oyun Panayırı olarak bilinen Eğinönü’de  yapılan panayırın eylül ayının sonlarında yapıldığı söylenmektedir. Ayın-Oyun panayırı iki hafta sürmektedir. Kargı’nın yanısıra Boyabat-Sinop, Kastamonu, Taşköprü, Tosya, Osmancık ve İskilip yörelerinin katılımıyla panayır kurulurdu ve devam ederdi.

İlk hafta esnaf, zanaatkar ve tüccarlar mallarını alıcının beğenisine sunarlardı. Panayırda yapılan alış verişin en önemli güzelliği satılacak malın fiyatına sınırlama getirilmemesidir. Mal sahibi istediği fiyattan malı satar.
İkinci hafta “Çobanlar Panayırı” olarak adlandırılır ve daha çok hayvan panayırı özelliği taşırdı. Bir hafta boyunca hayvan sahipleri hayvanları pazarlama imkanı bulurlardı. Ayın-Oyun Panayırı’nda yapılan sportif faaliyet ata sporumuz cirit idi. Yakın çevreden bir araya gelen takımların yaptıkları müsabakalar oldukça iddialı geçer ve panayıra ayrı bir özellik katardı. Kargı Panayırı’nın Eğinönü’nden Kargı’nın merkezine alınması 1939 yılında olmuştur.

Panayır Kargı’ya Akyokuş denilen bugünkü Cumhuriyet İlköğretim Okulu’nun bulunduğu alanda kurulmaya başlamıştır. Sonraki yıllarda İnönü (yanyol), Yayla Sokak ve Karaoğlanoğlu caddelerine taşınmıştır. Panayır hayvan pazarı ve eğlenceye dönük faaliyetlere kin pazarı denilen alanda yapılagelmiştir.

Cumartesi günü cirit yerine at yarışları ; Öğleden sonra da çeşitli koşu türü sportif yarışmalar, sanatçıların verdiği konserler yer almaktadır.

Pazar günü ise güreş müsabakaları yapılmaktadır. Cumartesi ve Pazar günü yapılan etkinlikler Kargı Çayırı’nda yapılmaktadır.

Ayrıca Kasım ayının ilk haftası düzenlenen panayır, ekonomik ve sosyal açıdan ilçe için büyük önem taşımaktadır. Panayır dönemine kadar, ilçe ve köylerinde hasadı yapılan başta pirinç, bamya, tulum peyniri gibi İlçemize özgü ürünler tanıtılmakta ve pazarlanması yapılmaktadır.